Nederlandse aanpak van het coronavirus: maatregelen en veelgestelde vragen

Hoofdlijnen van de aanpak: virus maximaal controleren

Minister-president Rutte heeft op 16 maart 2020 in een toespraak de Nederlandse aanpak van het coronavirus toegelicht.

De essentie van de aanpak in Nederland is: het virus maximaal controleren. Dat leidt tot een beheerste verspreiding, onder groepen die het minste risico lopen. Maximaal controleren betekent dat we proberen met maatregelen de piek in het aantal besmettingen af te vlakken en uit te smeren over een langere periode. Met deze aanpak waarin de meeste mensen alleen lichte klachten zullen krijgen, bouwen we groepsimmuniteit op en zorgen we dat de zorg het aankan. Met als doel dat de verpleeghuizen, de thuiszorg, de ziekenhuizen en vooral de intensive care afdelingen niet overbelast raken. Zodat er steeds voldoende capaciteit is de mensen te helpen die het meest kwetsbaar zijn.

Hoe meer mensen immuun zijn voor het virus, hoe minder het virus kans heeft om zich te verspreiden. Daarmee wordt de kans ook kleiner dat het virus kwetsbare personen bereikt. Met groepsimmuniteit bouw je als het ware een beschermende muur om kwetsbare personen.

Alle adviezen en maatregelen die in Nederland zijn afgekondigd zijn gericht op ‘maximaal controleren’ van het virus.

Huidige maatregelen tegen uitbreiding van het coronavirus
Het huidige pakket aan maatregelen in de aanpak van het coronavirus bestaat uit:

• Iedereen in Nederland wordt gevraagd om waar mogelijk 1,5 meter afstand van elkaar te bewaren. Ook bijvoorbeeld bij het boodschappen doen. (Meer informatie over dit ‘social distancing’ staat hieronder bij de veelgestelde vragen.)
• Mensen in heel Nederland wordt opgeroepen zoveel mogelijk thuis te werken of de werktijden te spreiden.
• Voor kinderen van ouders in bijvoorbeeld de zorg, politie, openbaar vervoer en brandweer is er wel opvang in de school en het kinderdagverblijf, zodat hun ouders kunnen blijven werken. Deze opvang is zonder extra kosten. Klik hier voor een lijst van cruciale beroepsgroepen.
• Iedereen in Nederland: blijf thuis bij klachten neusverkoudheid, hoesten, keelpijn of koorts. Mijd sociaal contact. Bel pas met huisarts als klachten verergeren.
• Voor kwetsbare personen (ouderen en personen met verminderde weerstand) geldt: vermijd grote gezelschappen en openbaar vervoer. In het algemeen wordt mensen dringend verzocht om bezoek aan kwetsbare personen te beperken.
• Voor zorgpersoneel en personeel in vitale processen: er wordt veel van u gevraagd. Blijf pas thuis als u klachten hebt en koorts. Overleg zo nodig met uw werkgever.
• Scholen en kinderdagverblijven zijn dicht tot en met maandag 6 april. Het gaat hierbij om scholen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en mbo. Docenten gaan onderwijs op afstand organiseren voor kinderen die thuis zitten, met prioriteit voor eindexamenleerlingen in het voortgezet onderwijs en het mbo.
• Hogescholen en universiteiten wordt verzocht onderwijs online aan te bieden in plaats van grootschalige colleges.
• Alle eet- en drinkgelegenheden zijn dicht tot en met maandag 6 april. Bezorgen en afhalen blijft mogelijk. Maar vermijd drukte, zorg dat u niet met andere mensen dicht op elkaar staat en neem uw consumptie mee naar huis (niet ter plaatse opeten). Coffeeshops kunnen open blijven voor bestellingen die afgehaald worden.
• Sport- en fitnessclubs, sauna’s, sexclubs en coffeeshops sluiten tot en met maandag 6 april. Bijeenkomsten met meer dan 100 personen worden in heel Nederland afgelast. Dat geldt ook voor publieke locaties zoals musea, concertzalen, theaters, sportclubs en sportwedstrijden.

Antwoorden op de belangrijkste algemene vragen

Wat betekent ‘afstand houden vanwege het coronavirus’?

Nederland heeft iedereen nodig in de aanpak tegen het coronavirus. Je kunt naar buiten, boodschappen doen of de hond uitlaten, maar houd in groepen waar mogelijk 1,5 meter (twee armlengtes) afstand van elkaar. Wat betekent dit zoal in praktijk?

Op bezoek

• Een kopje koffie bij je vriend of vriendin? Dat kan. Maar ga zo min mogelijk op bezoek bij ouderen en mensen met verminderde weerstand. Zij vormen een risicogroep. Zoek liever op andere manieren contact, zoals telefonisch, via videobellen of schrijf eens een brief.
• Ben je 70-plusser of heb je een verminderde weerstand? Beperk je fysieke sociale contacten dan zoveel mogelijk, wellicht zijn moderne communicatievormen zoals videobellen te proberen.
• Je verjaardag of een ander feestje vieren? In praktijk zal het niet lukken om binnen een groep voldoende afstand tot elkaar te bewaren, dus het advies is om het vieren van feestjes voorlopig uit te stellen.

Dagelijks leven

• Hardlopen of fietsen met je vrienden? Dat kan als je zoveel mogelijk 1,5 meter afstand bewaart.
• Boodschappen doen? Dat kan, de supermarkten zijn open, maar vermijd drukte en houd 1,5 meter afstand tot andere mensen.
• Eten bestellen? Ook dat is mogelijk. De bezorgdienst zal het eten contactloos aan huis bezorgen.
• Eten afhalen in een afhaalrestaurant of snackbar? Dat kan, als je drukte uit de weg gaat en zorgt dat je niet met andere mensen dicht op elkaar staat. Ook coffeeshops zijn open voor afhaalbestellingen.
• Naar de kapper of de nagelsalon? Dat kan, houd wel waar mogelijk 1,5 meter afstand met andere klanten.

Kinderen

• De regel ‘houd afstand’ is binnen een gezin natuurlijk niet te doen, zeker met kleine kinderen. Zorg er wel voor dat je in groepen van buíten je gezin waar mogelijk 1,5 meter afstand houdt.
• Spelen in de speeltuin, op het plein, strand of bos? Kinderen kunnen natuurlijk buiten spelen, maar vermijd grote groepen.

Begrafenissen

Voor begrafenissen geldt: houd het aantal aanwezigen beperkt (niet meer dan 100 personen). En hoe moeilijk dat ook is: bedenk een andere manier dan handen schudden of omhelzen om je medeleven te betuigen. Vergeet niet: heb je (milde) verkoudheidsklachten: niezen, keelpijn, loopneus, lichte hoest of een verhoging tot 38 graden? Blijf thuis. Zo bescherm je jezelf en anderen tegen infectie met het coronavirus.

Wat is social distancing?

Door social distancing, ook wel sociale afstand genoemd, heb je minder contact met anderen of houd je afstand tot anderen. Hierdoor is de kans kleiner dat je elkaar besmet. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld: thuiswerken, gespreide werktijden als thuiswerken niet mogelijk is, thuisblijven met luchtwegklachten en het mijden van plekken waar veel mensen bij elkaar kunnen komen.

Zijn er genoeg beschermingsmiddelen zoals mondkapjes en schorten beschikbaar voor zorgverleners?

Er is grote behoefte aan beschermingsmiddelen voor het verzorgen van (mogelijke) coronapatiënten. Er is schaarste aan deze producten en op sommige plekken is de situatie nijpend. Om de situatie zo goed mogelijk te kunnen beheersen is er een landelijke aanpak vastgesteld. Iedereen moet deze aanpak volgen voor onbepaalde tijd. Er wordt door het centrale inkoopteam van het ministerie van VWS gewerkt aan de inkoop van beschermingsmiddelen. Deze beschermingsmiddelen worden centraal verzameld en vervolgens verdeeld naar behoefte. Wilt u beschermingsmiddelen aanbieden? Neem dan contact op met het ministerie van VWS via This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.. Doordat het ministerie van VWS momenteel erg veel aanbiedingen krijgt, kan het iets langer duren voordat uw mail wordt beantwoord.

Waarom is de grens voor evenementen op 'minder dan 100 personen' gezet?

Deze grens is op advies van het Outbreak Managementteam aangepast ten opzichte van de draaiboeken. Het is nodig om de verspreiding te beperken. Bij grotere evenementen is het risico op verspreiding te groot.

Waarom verschilt de Nederlandse aanpak van het coronavirus met die van andere landen?

De WHO (World Health Organisation) geeft internationale richtlijnen die door elk land worden toegepast op de eigen situatie. Er zijn in elk land andere omstandigheden waarmee rekening moet worden gehouden. Ook is de situatie qua uitbraak in elk land verschillend. In Nederland zoeken wij steeds naar passende maatregelen, dus maatregelen die de verspreiding voorkomen zonder het land ‘op slot’ te zetten. Het Nederlandse gezondheidszorgsysteem is daar goed op ingericht. Het RIVM en de GGD’en hebben veel ervaring en werken goed samen in het opsporen van (mogelijke) besmettingen, het uitvoeren van contactonderzoek en het isoleren van patiënten.

Is het terecht dat mensen nu massaal gaan hamsteren?

Het is begrijpelijk dat mensen het zekere voor het onzekere willen nemen, maar daar is geen aanleiding toe. Extra inkopen doen van voedsel is niet nodig.
Stel: het land gaat op slot, kan ik dan nog wel naar de supermarkt om eten te halen?

Ja, want ook al zou het land op slot gaan er zal toch nog steeds gegeten moeten worden en dus ook voedsel gekocht moeten kunnen worden. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid en het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) houden de sector goed in de gaten.

Moet ik mij zorgen maken om de bevoorrading van voedsel in de supermarkten?

Nee, dat is niet nodig. Er is meer dan voldoende voedsel beschikbaar en supermarkten en hun leveranciers werken de klok rond om het voedsel in de supermarkt te krijgen. Als een schap leeg raakt is de voorraad alweer onderweg in de vrachtwagen.

Moet ik extra boodschappen gaan doen ‘voor het geval dat’?

Het advies is om op uw normale manier en in gebruikelijke hoeveelheden uw inkopen te doen.

Wat is de Hamsterwet?

De Hamsterwet is een noodwet die de minister van Economische Zaken en Klimaat de bevoegdheid kan geven om het kopen van grote aantallen van producten (hamsteren) tegen te gaan.

Waarom wordt de Hamsterwet niet ingezet?

De Hamsterwet is een noodwet. Die wordt alleen in het uiterste geval ingezet wanneer alle andere maatregelen om hamsteren tegen te gaan, niet meer werken. Hamsteren is niet nodig. Er wordt voldoende voedsel geproduceerd en er is meer dan genoeg op voorraad in de distributiecentra.
Wat zijn andere maatregelen om hamsteren tegen te gaan?

Consumenten kunnen zelf helpen door weer op de gebruikelijke manier en in gebruikelijke hoeveelheden boodschappen te doen. Winkeliers, zoals supermarkten, mogen ook limieten stellen aan het aantal stuks van één product dat per persoon wordt verkocht.