DEN HAAG - Om onwenselijke (buitenlandse) beïnvloeding en ondermijning van onze Nederlandse vrijheden, democratie en rechtsorde tegen te gaan, heeft minister Dekker voor Rechtsbescherming eerder een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer dat burgemeesters en Openbaar Ministerie (OM) de mogelijkheid geeft om inzage te verkrijgen in alle donaties van buiten de Europese Unie of de Europese Economische Ruimte.
Dit voorstel wordt nu aangevuld met een instrumentarium om die donaties actief te melden, (tijdelijk) te kunnen bevriezen, beperken, verbieden of verbeurd te verklaren. Verder wordt het wetsvoorstel uitgebreid naar alle donaties vanuit binnen- en buitenland. De nota van wijziging die dit regelt gaat vandaag in consultatie. Een brief hierover wordt vandaag aan de Tweede Kamer verstuurd.
Minister Dekker: “Het propageren van haat tegen andersdenkenden, het aanzetten tot geweld en extremisme, of antidemocratisch gedachtengoed verspreiden. Daarvoor is geen plek in Nederland. Organisaties die zich hiermee bezig houden, moeten daarom stevig bestreden worden. In een rechtsstaat kunnen we niet onbeperkt tolerant zijn tegen intolerantie.”
Met deze nota van wijziging krijgt het OM de mogelijkheid om de rechter te verzoeken maatregelen te nemen bij maatschappelijke organisaties die onze democratische rechtsstaat (dreigen te) ondermijnen, door het ontvangen van donaties en ontplooien van activiteiten die gericht zijn op ondermijning. Reguliere goede doelen organisaties met maatschappelijke, levensbeschouwelijke of ideale doelstellingen worden door het voorstel dus niet geraakt. In het geval van ondermijnende praktijken kan het OM de rechter om een aantal maatregelen vragen.
Het gaat dan om het bevriezen van goederen voor maximaal 1 jaar, een verbod van maximaal 2 jaar tot het ontvangen van bepaalde donaties, het terugstorten van donaties of laten vervallen aan de staat, en een bevel van maximaal 3 jaar om alle donaties te melden aan het OM. Voorafgaand aan het verzoek kan het OM via de rechter beslag leggen en volledige inzage vragen in de administratie. Ook krijgen de burgemeesters mogelijkheden om informatie te delen met het OM, ter onderbouwing van dit verzoek.
Deze maatregelen zijn een aanvulling op het voorstel voor de Wet transparantie maatschappelijke organisaties (Wtmo), dat momenteel in de Tweede Kamer ligt. Hiermee krijgen burgemeesters, OM en eventueel andere specifiek aangewezen overheidsinstanties de bevoegdheid om bij een maatschappelijke organisatie navraag te doen naar buitenlandse giften en, als deze substantieel blijken, verdere navraag te doen naar de persoon die de donatie heeft verricht. Dat kan bijvoorbeeld als er sprake is van bedreiging van de openbare orde door een maatschappelijke organisatie. Een organisatie die niet meewerkt, maakt zich schuldig aan een economisch delict, terwijl dwarsliggende bestuurders de oplegging van een bestuursverbod riskeren van maximaal 5 jaar. Bovendien kunnen de burgemeester en het OM een dwangsom (laten) opleggen.
Met de nota van wijziging worden de uitkomsten verwerkt van de verkenning die is uitgevoerd naar aanleiding het eindrapport van de parlementaire ondervragingscommissie ongewenste beïnvloeding uit onvrije landen (Pocob) van de Tweede Kamer, en wordt tevens de motie Becker cs uitgevoerd.
Belangstellenden kunnen vanaf vandaag, gedurende 3 weken, op het voorstel reageren op www.internetconsultatie.nl.
