Awareness Columns Curacao - Ik heb een probleem. Negen van de tien keren zeg ik direct volmondig ‘ja’ als nieuwe uitdagingen of uitnodigingen voor deelname aan projecten op mijn pad komen. Dit was precies weer het geval toen ik benaderd werd om een column te schrijven over corruptie.
Na een paar hectische dagen liet ik het onderwerp bezinken. Corruptie. Jeetje, wat een heftig en heel belangrijk onderwerp. Wat betekent corruptie eigenlijk? In het Van Dale woordenboek wordt corruptie omschreven als omkoping en omkoopbaarheid. Echter volgens Transparency International houdt corruptie veel meer in dan alleen omkoping. “Corruptie is het maken van misbruik van toevertrouwde macht voor persoonlijk gewin’.
Om corruptie te bestrijden is integriteit en transparantie van essentieel belang, dus moeten wij eerlijk zijn en inzicht geven in onze handelingen. Maar hoe eerlijk zijn we ook daadwerkelijk? Ik vulde de online enquête van Fundashon Kòrsou Transparante in en testte hoe schoon mijn eigen handen zijn. De enquête bestond uit 10 beweringen die op het eerste gezicht simpel leken, maar elke bewering gaf mij stof tot nadenken. “Wanneer ik mijn aangifteformulier inkomstenbelasting invul, ben ik altijd eerlijk”. Deze statement liet mij meteen denken aan vorig jaar toen ik remigreerde naar Curaçao.
Met een wereldse bril ervaarde ik Curaçao, mijn tweede thuis, op een andere manier dan voorheen en vergeleek de cultuur en gewoontes met de landen waarin ik gewoond en gewerkt heb. Het grootste contrast was met Nederland. Als ik rondreed om het eiland te herontdekken, dacht ik steeds: Curaçao is echt het Mekka van de hustler. Kijk maar naar de verkooppunten met cadeaus langs de weg die ineens als paddenstoelen uit de grond schieten rondom Moederdag, Valentijnsdag en Kerst.
De lie of bolo die uit een koelbox wordt verkocht op het strand. Als ik naar Westpunt rijd, kom ik altijd borden tegen met ‘Aki ta bende grill/batido/sòpi’. Denk aan de collega wiens buurvrouw pastechi en piña colada maakt op bestelling. Of de oude meneer die bou’i palu zijn kokada, tentalaria en ko’i lechi aanbiedt. En ik moet zeker de aardige visser niet vergeten die uit de bak van zijn pick-up verse vis, garnalen of kreeft verkoopt.
Het is de normaalste zaak van de wereld dat mensen op het eiland een bijverdienste hebben naast hun reguliere baan. Niet iedereen bezit de vereiste vergunning voor het verkopen van spullen of verlenen van diensten. Er wordt niet (voldoende) gecontroleerd waardoor het gemakkelijk is om even snel wat extra geld te verdienen. Geeft men deze bijverdiensten ook aan als inkomsten bij de Belastingdienst? Ach, het gaat toch om een klein bedrag? Moet er ook daarover belasting betaald worden? Als wij kritisch de consequentie hiervan onder de loep nemen, loopt de overheid een hoop geld mis. Dit geld had geïnvesteerd kunnen worden in het onderwijs en gezondheidszorg, de twee belangrijkste pilaren van onze samenleving naar mijns inziens.
Even voor de duidelijkheid, ik ben zeker geen heilig boontje. Een aantal statements in de enquête lieten mij twijfelen over mijn integriteit en transparantie zoals onder andere de koop van illegale spullen (gekopieerde DVDs dus schending van auteursrechten), diefstal op het werk (iedereen heeft ooit iets meegenomen naar huis toch?), ziekmelding van werk/ school (vandaag heb ik écht geen zin). En tsja, ik maak weleens gebruik van mijn netwerk om iets gedaan te krijgen.
Ooit deed een meneer in een café de uitspraak: “op Curaçao is het belangrijker om kennissen te hebben in plaats van kennis”. Persoonlijk zie ik de ernst van de zaak niet in om jouw netwerk af en toe in te schakelen, maar het is natuurlijk een kwalijke zaak als ongelijkheid ontstaat in de samenleving omdat voorrang verleend wordt aan inadequate personen om bepaalde (overheids)functies te bekleden. Of kinderen die een plek op school krijgen omdat ze familie van de minister zijn, terwijl anderen op de wachtlijst staan.
Als ik de enquête ‘Kon Limpi bo mannan ta’ moet hanteren als graadmeter voor corruptie, schuilt er een kleine crimineel in mij. Dit was absoluut niet de uitkomst die ik had voorspeld toen ik instemde om een column te schrijven over corruptie. Maar het was een eye-opener, want de Corruption Awareness Campagne heeft mij een spiegel voorgehouden en laten inzien dat wij soms onbewust op een of andere manier bijdragen aan een corrupte samenleving.
Nu daag ik jou uit, hoe schoon zijn jouw handen?
