DEN HAAG - Om de hersteloperatie voor gedupeerden van de toeslagenaffaire op onderdelen vlot te trekken heeft staatssecretaris Achahbar (Toeslagen en Douane) een aantal deskundigen gevraagd om op korte termijn te komen met maatregelen die ervoor moeten zorgen dat de hersteloperatie uiterlijk 2027 is afgerond.
Daarnaast wordt gestart met een pilot Totaalherstel om te kijken hoe een aantal verbetermaatregelen in de praktijk uitpakken. Dat staat in een brief die vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Staatssecretaris Achahbar: “De mens moet weer centraal komen te staan, niet het proces. De afgelopen 100 dagen heb ik met veel ouders, medewerkers en belangenorganisaties gesproken. Ik heb gezien en gehoord dat de uitvoering van de hersteloperatie op een aantal onderdelen dreigt vast te lopen. Ouders moeten daardoor langer wachten op duidelijkheid en de juiste ondersteuning. Dat is frustrerend voor ouders. Ik heb daarom een spoedadviescommissie onder leiding van Chris van Dam ingesteld en gevraagd de hersteloperatie tegen het licht te houden. En op hele korte termijn te komen met ideeën en maatregelen die de hersteloperatie op een aantal cruciale punten verbeteren en versnellen.”
Integrale aanpak
Het kabinet ziet dat er op een aantal onderdelen van de hersteloperatie sprake is van acute knelpunten. Ouders moeten nog te vaak lang wachten op de behandeling van hun bezwaar en hun verzoek voor aanvullende schade. Ook is het aanleveren van dossiers nog altijd niet op niveau, worden wettelijke termijnen stelselmatig niet gehaald en geven zowel ouders als gemeenten aan knelpunten te ervaren in de brede ondersteuning. Inzet is dat de hersteloperatie meer uit moet gaan van de behoefte van de ouders en hen volledige ondersteuning moet bieden. De adviescommissie heeft de opdracht om te onderzoeken op welke manier knelpunten in de uitvoering van de hersteloperatie op zo kort mogelijke termijn kunnen worden opgelost. Daarbij is het belangrijk om tot een aanpak te komen die de versnippering van de ondersteuning voor ouders tegengaat. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling om de gehele hersteloperatie opnieuw tegen het licht te houden of regelingen en processen die zich al in een vergevorderd stadium bevinden te herzien. Uiterlijk in januari 2025 moet de commissie komen met structurele verbeteringen. Ondertussen gaat de hulp aan ouders onverkort door.
Pilot Totaalherstel
De pilot Totaalherstel heeft als doel om de integrale beoordeling voor de kleine groep nabestaanden binnen enkele weken af te ronden. Het is de inzet om vervolgens op 1 moment integrale afspraken te maken over de verschillende andere onderdelen van het herstelproces, zoals de schuldenaanpak, compensatie voor aanvullende schade en brede ondersteuning. De pilot wordt in eerste instantie aangeboden aan nabestaanden. Doel daarvan is te komen tot een ondersteuning die aansluit bij de behoefte van de nabestaande. De ontwikkeling van deze totaalaanpak kan, als deze werkt, een voorbeeld zijn voor het herstel voor andere specifieke groepen binnen de hersteloperatie.
Einde hersteloperatie
Het kabinet wil dat alle gedupeerde ouders uiterlijk eind 2027 volledig gecompenseerd zijn voor de geleden schade. Zij moeten ook de juiste ondersteuning hebben gehad om hun leven weer op de rit te krijgen. Meer dan 3/4 van de aangemelde ouders heeft inmiddels al een integrale beoordeling gehad en bijna 39.000 ouders zijn erkend als gedupeerde. Daarmee ligt UHT op koers om voor alle ouders eind 2025 de integrale beoordeling te hebben afgerond. De knelpunten liggen met name bij de aanvragen van ouders met aanvullende schade, het afhandelen van bezwaren en bij het verstrekken van dossiers. Ondanks de verschillende maatregelen die de afgelopen maanden zijn genomen, is er op deze onderdelen nog te weinig vooruitgang geboekt. Zonder extra maatregelen dreigt de inzet van het kabinet om in 2027 de hersteloperatie te kunnen afronden, uit het zicht te raken.
