Ede - De politie brengt in 2018 opnieuw een coldcasekalender uit. De eerste kalender met onopgeloste levensdelicten en vermissingen blijkt een succes: van de 78 tips over zaken op de kalender, bleken er 32 bruikbaar. In 9 oude zaken is het politieonderzoek heropend of onderzoekt een coldcaseteam de mogelijkheden daartoe.
De politie verspreidde vorig jaar voor het eerst kalenders met cold cases in gevangenissen. Het was een proef om tips te krijgen in zaken die op slot zitten. Op de kalender staan 52 cold cases, voor elke week één. ‘We verstrekken de kalender aan gedetineerden omdat we weten dat bij hen relatief veel kennis aanwezig is over gepleegde strafbare feiten’, vertelt recherchekundige Jeroen Hammer, bedenker van de kalender. En met succes. ‘Uit een steekproef bleek dat bijna tweederde van de gedetineerden de kalender een goed idee vindt. Alle reden dus om het initiatief komend jaar een vervolg te geven.’
Online
De kalenders komen dit jaar behalve in de gevangenissen ook te hangen in kantoren van de reclassering. Belangstellenden kunnen de kalender online bekijken en downloaden via de themapagina over cold cases op de website van de politie. Daar staat ook informatie over tientallen andere cold cases.
Extra aandacht
‘De politie besteedt sinds 2017 extra aandacht aan cold cases. We merken dat die extra aandacht leidt tot meer tips,’ zegt Aart Garssen, landelijk portefeuillehouder cold cases en hoofd van de recherche in Oost-Nederland. ‘We hopen dat die tips bijdragen aan het alsnog oplossen van ernstige misdrijven.’
800 tips in 2017
In totaal kwamen afgelopen jaar zo’n 800 tips binnen over cold cases. Dat zijn er bijna vijf keer meer dan in 2016. Destijds meldden zich 164 mensen met informatie over een cold case. De politie vraagt op tal van manieren extra aandacht voor cold cases. Met name het televisieprogramma Cold Case: Dader Gezocht leverde veel tips op. Maar ook Opsporing Verzocht staat van tijd tot tijd stil bij oude zaken. Zo komt in de uitzending van 9 januari de moord op de 69-jarige Amsterdamse Emerentia Hogema-Diepenbrock uit 1992 aan bod.
Knagende onzekerheid
‘De politie hecht grote waarde aan het oplossen van cold cases’, benadrukt Garssen. ‘Los van knagende gevoelens van onzekerheid en onrechtvaardigheid bij nabestaanden, doet het niet oplossen van ernstige misdrijven afbreuk aan het vertrouwen in de politie en de veiligheidsbeleving van burgers. Je kunt bovendien niet uitsluiten dat daders de fout in blijven gaan tot ze worden gepakt. De inzet op cold cases levert dan ook een directe bijdrage aan de veiligheid in Nederland. Nabestaanden én verdachten mogen het weten: de politie laat cold cases nooit rusten.’
Een van die nabestaanden is Sjacky Grave. Zijn grootvader Sietze Grave (82) wordt op 20 augustus 2016 aangetroffen in zijn woning in Winschoten. Hij is door geweld om het leven gekomen. ‘Opa is vermoord, maar sinds die dag leven we met de verhalen, de geruchten. Je voelt frustratie, boosheid’, vertelt Sjacky op de coldcasekalender 2018. ‘Het voelt als een film die niet eindigt.’
Praten
Een van de zaken op de kalender van 2017 waarover bruikbare tips binnen kwamen, is de moord op Hans Schonewille. Hij werd in 1999 doodgeschoten op een parkeerplaats in Aarlanderveen. ‘De kalender en publiciteit daarover hebben ervoor gezorgd dat mensen met ons wilden praten’, vertelt Leo Simais, leider van het coldcaseteam van de Eenheid Den Haag. Rechercheurs zijn in gesprek met getuigen en familieleden en houden het dossier en alle bewijsstukken opnieuw tegen het licht. ‘Op basis van dit voorbereidend onderzoek besluiten we uiteindelijk of we de zaak echt heropenen.’
Heropend
De politie kan op dit moment niet zeggen welke andere cold cases op de kalender zijn heropend. Publiciteit zou het onderzoek kunnen schaden. Dat geldt ook voor twee andere zaken die – op basis van andere factoren dan tips – opnieuw in onderzoek zijn. Ook over de herkomst van de tips doet de politie geen mededelingen.