Nederland - Wie online aangifte wil doen bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO) kan vanaf vandaag gebruik maken van een zogenoemde 'slimme keuzehulp' die werkt op basis van kunstmatige intelligentie.
Daarmee wordt sneller vastgesteld of sprake is van een strafbaar feit en krijgt de aangever direct een advies. Mensen hebben zo eerder duidelijkheid en onterechte aangiftes kunnen worden voorkomen.
'Wij krijgen jaarlijks 42.000 aangiftes van aan- en verkoopfraude', zegt Gijs van der Linden van het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting (LMIO). In zo’n tienduizend gevallen blijkt na bestudering door een politiemedewerker dat er geen sprake is van een strafbaar feit. Hij legt uit: 'Je opgelicht vóélen betekent niet altijd dat je ook in strafrechtelijke zin opgelicht bént.'
Wanprestatie
Van der Linden: 'Vorig jaar kwamen bijvoorbeeld tientallen aangiftes binnen tegen een webwinkel die tijdens een hittegolf airco’s verkocht. De winkel kon de producten niet leveren, omdat de leverancier in China in gebreke bleef. In dergelijke gevallen ontbreekt de opzet en valsheid. Dan is sprake van een wanprestatie en moet de aangever naar een ander loket.'
Filteren
'Met behulp van de nieuwe "slimme keuzehulp" kunnen wij de vele duizenden aangiftes eruit filteren die geen oplichting betreffen', zegt Van der Linden. 'Ook is het mogelijk om mensen die zich wel opgelicht voelen, toch een handelingsperspectief te bieden, bijvoorbeeld door ze te verwijzen naar een juridisch loket. Daardoor weten mensen sneller waar ze aan toe zijn en kunnen wij ons concentreren op de zaken die wél strafbaar zijn.'
Advies
Iemand die aangifte wil doen krijgt altijd eerst de vraag of hij daarbij ondersteuning wil van de "slimme keuzehulp". 'Na akkoord stelt het systeem vervolgens vragen bij wat wordt ingevuld. Op basis daarvan volgt een advies', zegt Van der Linden. In elke stap van dit proces kan de aangever besluiten om alsnog via de "oude manier" aangifte te doen. 'Dan vul je gewoon weer een aangifteformulier in. Dit wordt dan later door een politiemedewerker beoordeeld en ook dan kan er nog aanvullende informatie nodig zijn. Het duurt daardoor langer voordat je duidelijkheid hebt over het vervolg. Met behulp van de slimme keuzehulp weet je dat gelijk.'
Groter geheel
Sinds begin dit jaar heeft de politie een Nationaal Politielab Artificial Intelligence. Daarin werken politiemensen samen met promovendi van verschillende universiteiten aan de mogelijke toepassingen van kunstmatige intelligentie binnen het politiewerk. De "slimme keuzehulp" past daarmee in een groter geheel.
'Onder toezicht van politiemensen leert het systeem – op basis van dat wat burgers invoeren – betere vragen te stellen en antwoorden te geven. Zo neemt de kwaliteit van aangiftes toe en verbetert de dienstverlening', zegt programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime Theo van der Plas. 'Daarnaast opent het deuren voor analyse: in het geval van internetoplichting kan het systeem op termijn bijvoorbeeld ook patronen ontdekken en zo bepaalde aangiftes bundelen. Naast de inzet bij het LMIO kijken we nu ook of dit mogelijk ook te gebruiken is bij andere onderdelen van het politiewerk.'
