Den Haag - Vandaag heeft staatssecretaris Knops (Koninkrijksrelaties) een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer om bestuurlijk in te kunnen grijpen op Sint Eustatius.
Het wetsvoorstel regelt dat de eilandsraad wordt ontbonden en de gedeputeerden en waarnemend gezaghebber van hun functie worden ontheven. Er wordt een regeringscommissaris benoemd die zal voorzien in het bestuur van Sint Eustatius. De ingreep is een reactie op het rapport van de ‘commissie van wijzen’, die op Sint Eustatius “grove taakverwaarlozing” heeft geconstateerd. Deze taakverwaarlozing gaat ten koste van burgers en bedrijven op het eiland.
De bestuurlijke situatie op Sint Eustatius is al langer een punt van zorg. Eerdere maatregelen ter verbetering van de situatie hebben niet het gewenste effect gehad. De toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft daarom een commissie van wijzen ingesteld om de problemen in kaart te brengen en aanbevelingen te doen. De commissie, bestaande uit de heer F.J. Refunjol en de heer J. Franssen, concludeert dat het bestuur van Sint Eustatius zich buiten de rechtsorde heeft gesteld.
De huidige bestuurlijke situatie kenmerkt zich door wetteloosheid en financieel wanbeheer, maar ook door discriminatie, intimidatie, bedreigingen en beledigingen, willekeur en het nastreven van persoonlijke macht ten koste van de inwoners van Sint Eustatius. De commissie concludeert dat sprake is van grove taakverwaarlozing en adviseert bestuurlijk ingrijpen door de regering.
De bestuurlijke situatie heeft ingrijpende gevolgen voor het dagelijks leven van de bevolking van Sint Eustatius. Burgers en ondernemers ervaren rechtsongelijkheid. Geen enkele administratie is op orde en het eiland is in fysieke zin verwaarloosd.
“Aangezien andere maatregelen het bestuur niet tot inkeer hebben gebracht, zit er maar één ding op: bestuurlijk ingrijpen. Het is de zwaarste maatregel maar nu al het andere faalt, is het de enige mogelijkheid die overblijft. De mensen op Sint Eustatius verdienen beter.” Aldus staatssecretaris Knops. Hij zal deze week naar het eiland reizen om het besluit aan te bevolking toe te lichten.
De commissie van wijzen is ook kritisch over de rol van de Nederlandse regering bij het ontstaan van de huidige situatie. Mede als gevolg van de bestuurlijke situatie op het eiland en de gevolgen daarvan voor de verhoudingen tussen Nederland en Sint Eustatius, zijn de afgelopen jaren achterstanden ontstaan in projecten ter verbetering van wegen, de watervoorziening, woningen, ondergrondse leidingen, afvalverwerking en de zee- en luchthaven. Deze achterstanden moeten worden ingelopen. In navolging van het advies van de commissie zullen investeringen waar mogelijk worden versneld.
In zijn advies aan de regering over het wetsvoorstel onderschrijft de Raad van State dat er in Sint Eustatius sprake is van grove taakverwaarlozing. De Raad is het eens met de voorgestelde maatregelen. Op advies van de Raad zijn het wetsvoorstel en de toelichting op onderdelen iets aangepast en verduidelijkt.
De regeringscommissaris zal alle taken en bevoegdheden van het eilandsbestuur uitvoeren. Dit duurt tot het bestuur van Sint Eustatius weer in staat is zelf zijn taken naar behoren te vervullen. Pas als dat het geval is zullen verkiezingen voor een nieuwe eilandsraad worden gehouden, zodat een nieuw bestuur kan aantreden.
