Den Haag - In september 2016 starten het ministerie van Veiligheid en Justitie en de gemeente Amsterdam een eerste pilot met een Kleinschalige Voorziening (KV) voor jongeren in voorlopige hechtenis in Amsterdam. Er is steeds plaats voor acht jongeren (alleen jongens) tussen de 14 tot 23 jaar die door de rechter in voorlopige hechtenis zijn geplaatst.
In plaats van in een Justitiële Jeugdinrichting (JJI) kunnen ze nu geplaatst worden in deze voorziening. In de Kleinschalige Voorziening is 24 uur per dag begeleiding en beveiliging. Daardoor kunnen de jongeren onder voorwaarden ‘gewoon’ naar school of werk gaan en contact houden met bijvoorbeeld hun ouders. Dit past ook bij de uitgangspunten van het nieuwe jeugdstelsel waarbij kinderen, jongeren en hun ouders zo veel mogelijk in de structuur van het eigen gezin en buurt worden ondersteund. Verblijf in deze voorziening heeft drie doelen: beperking van recidive, beveiliging van de samenleving, en het benutten van de korte periode van hechtenis voor het geven van een krachtige, positieve wending aan het leven van jongeren. De bedoeling is dat vanaf dag één de jongeren samen met professionals werken aan hun toekomst, om (terugval in) crimineel gedrag te voorkomen. De pilot loopt van 1 september 2016 tot 1 juli 2017.
Tijdens de pilot wordt onderzocht hoe de Kleinschalige Voorziening in de praktijk werkt en hoe de samenwerking tussen de partijen verloopt. Ook worden jongeren gevolgd om te onderzoeken hoe het hen na verblijf in deze voorziening vergaat, ten opzichte van jongeren die in een jeugdinrichting hebben verbleven. De ervaringen worden meegenomen in de verdere uitwerking van de Verkenning Invulling Vrijheidsbeneming Justitiële Jeugd. Staatssecretaris Dijkhoff: “De pilot maakt deel uit van de verkenning naar een nieuw stelsel voor vrijheidsbeneming van jongeren die met Justitie in aanraking komen. We hebben de koers hiervoor uitgezet in de Verkenning Invulling Vrijheidsbeneming Justitiële Jeugd in nauwe samenwerking met de ketenpartners, zoals de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK), Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), (jeugd)reclassering, gemeenten en zorgpartners. Het is daarom fijn dat de gemeente Amsterdam deze pilot met ons start, omdat een Kleinschalige Voorziening in de regio belangrijk is om continuering van zorg en de betrokkenheid van het eigen netwerk te garanderen”.
Met deze pilot geeft de staatssecretaris ook uitvoering aan de toezegging aan de Tweede Kamer om te kijken naar een alternatief voor bepaalde groepen jongeren in detentie na de sluiting van Amsterbaken. In augustus 2015 is deze Amsterdamse Justitiële Jeugdinrichting Amsterbaken definitief gesloten. Burgemeester Van der Laan en de staatssecretaris zijn in gesprek gegaan over een goede manier om de gevolgen van deze sluiting op te vangen. Er is mede daarom gekozen om de pilot in Amsterdam te houden.
Burgemeester Van der Laan: “In de Top600-aanpak hebben we ervaren hoe belangrijk het is dat al vanaf de eerste dag van detentie alle benodigde partners (zorg, werk/dagbesteding) én het sociale netwerk worden ingeschakeld. Met de komst van deze voorziening kunnen we dit voor deze jongeren bieden. Het is mooi dat we met deze pilot een plek in Amsterdam hebben waar jongeren in hun eigen omgeving kunnen worden opgevangen.” De staatssecretaris heeft eerder aangegeven dat gezien de veranderingen in aard en omvang van de groep gestraften er een brede heroriëntatie op de uitvoering van straffen nodig is.
De populatie wordt immers steeds complexer, door bijvoorbeeld verwarde personen en licht verstandelijk beperkten. Daarnaast heeft een groot deel van de groep slechts een licht vergrijp gepleegd, waardoor de beschikbare tijd om in detentie een duurzame gedragsverandering tot stand te brengen beperkt is. Deze gevarieerde doelgroep vraagt om een gedifferentieerde aanpak. Hoe die er uit moet zien, wordt uitgewerkt in het project ‘Koers en Kansen voor de sanctie-uitvoering’. De resultaten van de pilot worden hierbij benut.
De buurt in Amsterdam waar de Kleinschalige Voorziening wordt geopend, is inmiddels met een brief geïnformeerd. Ook de gemeenteraad van Amsterdam en de Tweede Kamer zijn op de hoogte gebracht van de pilot.