DEN HAAG - “De Nederlandse regering onderkent volmondig de rechtvaardigheid van Tula’s strijd, en die van anderen die zich tegen slavernij verzetten, en kijkt met spijt en schaamte naar de manier waarop zij door historische, bestuurlijke voorgangers zijn behandeld.
228 jaar na de dag van zijn dood krijgt Tula eerherstel van de Nederlandse regering.” Met deze woorden, uitgesproken door staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering en Koninkrijksrelaties), is de Curaçaose verzetsheld Tula formeel postuum door de Nederlandse regering gerehabiliteerd.
Ter gelegenheid van de rehabilitatie las de Gouverneur een brief voor van de Koning gericht aan de bevolking van Curaçao. Verder kondigde staatssecretaris Van Huffelen de instelling van een Tula studiebeurs en een leerstoel slavernijverleden aan.
Eerherstel en bewustwording
De rehabilitatie vond plaats in navolging van de excuses van minister-president Mark Rutte namens de regering op 19 december 2022. Als onderdeel hiervan stelt het kabinet € 200 miljoen beschikbaar voor maatregelen op het terrein van bewustwording, betrokkenheid en doorwerking van het slavernijverleden. De bestemming hiervan vindt plaats in gezamenlijkheid met onder andere nazaten en betrokkenen.
Een van de toezeggingen na de excuses, was de officiële rehabilitatie van de op 3 oktober 1795 op gruwelijke wijze gemartelde en vermoorde Curaçaose verzetsheld Tula. Rehabilitatie van Tula door Nederland is een langgekoesterde wens op Curaçao en was een expliciete aanbeveling uit het rapport ‘Ketenen van het verleden’. Met de rehabilitatie heeft de verzetsstrijder nu ook van Nederland de eer toegekend gekregen die hem toekomt.
Nederland: gedenkwaardig moment
Om ook in Europees Nederland erkenning en bewustwording over dit deel van de geschiedenis te creëren, is op 3 oktober in het Haagse Korzo theater een gedenkwaardige avond georganiseerd in aanwezigheid van de minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Bij die gelegenheid werd een plaquette overhandigd aan de gevolmachtigde minister van Curaçao met de formele tekst van de rehabilitatie. Het is de bedoeling dat die plaquette door Nederland langs verschillende gemeenten rondreist, waar het aanleiding zal vormen voor participatie en dialoog over het slavernijverleden.
Tula studiebeurs en leerstoel
Om te stimuleren dat de geschiedenis meer vanuit Curaçaos perspectief wordt onderzocht, biedt het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Curaçao de komende vier jaar een Tula studiebeurs aan. Via deze beurs krijgt een student per jaar de kans om in Nederland een volledige voltijd bacheloropleiding docent geschiedenis op een hogeschool naar keuze te volgen, waarbij de student een tegemoetkoming in de studiekosten krijgt. Ook krijgen Aruba, Curaçao en Sint Maarten voor de komende twee jaar een leerstoel slavernijverleden aangeboden. Deze wordt verdeeld over de onderwijsinstellingen in de Landen.
Tula symbool tegen slavernij
Tula was de leider van de grootste slavenopstand op Curaçao. Op 17 augustus 1795 legden de tot slaaf gemaakten van plantage Knip onder leiding van Tula het werk neer. Samen met zijn medestrijders Bazjan Karpata, Pedro Wacao en Louis Mercier kreeg Tula bijna 2000 mensen op de been, nadat tot slaaf gemaakten van verschillende plantages zich bij hen aansloten. Tula kende de uitgangspunten van de Franse revolutie: vrijheid, gelijkheid en broederschap en streefde op basis van deze principes naar vrijheid voor iedereen. Tula wist dat Frankrijk de slavernij had afgeschaft en beredeneerde dat Nederland, dat op dat moment bezet was door de Fransen, ook de slavernij moest afschaffen. Naast Tula werden ook andere opstandelingen na gevangen te zijn genomen, geëxecuteerd. Tula werd als afschrikwekkend voorbeeld voor anderen als eerste gemarteld en terechtgesteld en daarna letterlijk tentoongesteld. Na zijn dood werd Tula eeuwenlang omschreven als een misdadiger en kwam hij lange tijd niet voor in het geschiedenisonderwijs op school.
Strijd voor rehabilitatie
In 2010 werden Tula en andere leiders van de slavenopstand door de Curaçaose regering officieel gerehabiliteerd als ‘mannen en vrouwen van eer en goede naam’. Op initiatief van de Fundashon Rehabilitashon Tula (Papiaments voor Stichting Rehabilitatie van Tula) is Tula in dat jaar door de Curaçaose regering officieel uitgeroepen tot nationale held van Curaçao.
Ook in Nederland is er de laatste jaren steeds meer aandacht voor deze verzetsheld in de vorm van films, muziektheater en straatnamen.
