DEN HAAG - Een werknemer bij een bedrijf dat industriële verpakkingen maakt, meldde vanaf maart 2010 op verschillende niveaus bij zijn werkgever dat de verpakkingen mankementen vertoonden.
Bij vervoer van gevaarlijke stoffen zou dat gevaar voor de veiligheid of het milieu op kunnen leveren. De werkgever deed onderzoek. Bij de uitkomst daarvan kon de werknemer zich terecht niet neerleggen. Hij werd uiteindelijk ontslagen als gevolg van de melding die hij deed.
De werknemer deed zijn meldingen volgens de interne procedure die daarvoor geldt. Eerst bij de algemeen directeur van de lokale vestiging, later bij de internationale leiding van het bedrijf.
Het bedrijf reageerde welwillend op de meldingen en stelde onderzoek in.
Dat onderzoek was echter niet toereikend. Het ging over het proces van kwaliteitsbewaking, niet over de kwaliteit van de uiteindelijke producten. De werknemer kon zich daarom niet bij de conclusie neerleggen dat de kwaliteit van de verpakkingen in orde was. Latere onderzoeken door het Openbaar Ministerie en de Inspectie Leefomgeving en Transport lijken hem hierin te bevestigen.
Hierop is de arbeidsovereenkomst op verzoek van het bedrijf door de kantonrechter ontbonden op basis van een ernstige vertrouwensbreuk, zonder vergoeding voor de werknemer.
Volgens het Huis voor Klokkenluiders heeft de werknemer zich steeds als ‘goed melder’ gedragen. Wel als 'luis in de pels' die de verhoudingen op scherp zette, maar hij is binnen de grenzen gebleven die van hem verwacht mochten worden. De werknemer is door zijn werkgever benadeeld (door het ontslag) als direct gevolg van zijn melding over een vermoeden van een misstand.
Anoniem
Het Huis voor Klokkenluiders noemt geen namen van werknemer en werkgever. Zelfs niet als anderen (betrokkenen of media) wel namen noemen of dat eerder al deden. De bedoeling daarvan is dat werknemers, werkgevers en getuigen zich altijd helemaal vrij voelen om vertrouwelijk alles te vertellen in een onderzoek door het Huis voor Klokkenluiders.
Over het Huis voor Klokkenluiders
De wet Huis voor Klokkenluiders maakt het mogelijk dat mensen die in hun werk te maken krijgen met een misstand (of het vermoeden daarvan), een melding doen zonder dat ze daar zelf nadeel van ondervinden.
Het moet wel gaan om een misstand die maatschappelijk van belang is: iets tegen de regels, bijvoorbeeld met gevaar voor de volksgezondheid, voor de veiligheid, voor het milieu of voor het goed functioneren van de overheid of van een bedrijf.
Wie een misstand wil melden, moet dat in beginsel eerst intern doen. Dus bij de werkgever. Daarna bij een officiële externe toezichthouder (zoals een gemeente, een provincie, een inspectiedienst of autoriteit van het rijk) of bij het openbaar ministerie. Pas als dat niets oplevert, kan het Huis voor Klokkenluiders onderzoek doen naar de misstand (of het vermoeden daarvan).
Het Huis voor Klokkenluiders kan eerst advies geven. Dat gaat vertrouwelijk.
Verder kan het Huis voor Klokkenluiders onderzoek doen naar een (vermoeden van een) misstand.
Bovendien kan het Huis onderzoeken of iemand die een misstand meldt, daar niet zelf de dupe van wordt. Bijvoorbeeld door pesten, ongewenste overplaatsing, een ongunstig rooster, het missen van een verwachte promotie of ontslag.
Ten slotte werkt het Huis aan preventie: het Huis ondersteunt werkgevers, brancheorganisaties, vakbonden en bijvoorbeeld vertrouwenspersonen bij het voorkomen van problemen en misstanden.
