DEN HAAG - De herindelingsverkiezingen in zeven Noord-Brabantse en Groningse gemeenten op 18 november zijn goed verlopen. Stembureauleden en kiezers zijn positief over het stemmen in het stemlokaal met de genomen coronamaatregelen.
De opkomst lag tussen de 44% en 51% en is vergelijkbaar met de opkomst van eerdere herindelingsverkiezingen. Dat staat in de evaluatie die vandaag door minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Minister Ollongren is de gemeenten dankbaar voor de organisatie van de herindelingsverkiezingen:
‘De herindelingsverkiezingen zijn ondanks de bijzondere omstandigheden goed verlopen. De gemeenten hebben er alles aan gedaan om dat voor elkaar te krijgen. Dat heeft veel inzet gevraagd. De ervaringen die zijn opgedaan bij deze herindelingsverkiezingen kunnen alle gemeenten goed gebruiken voor de organisatie van de Tweede Kamerverkiezing in maart 2021.’
Evaluatie
De zeven gemeenten in Groningen en Noord-Brabant hebben als eerste gemeenten in Nederland verkiezingen georganiseerd rekening houdend met de coronamaatregelen, zoals het houden van 1,5 meter afstand, de hygiënemaatregelen en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. Uit de evaluatie blijkt dat kiezers begrip hadden voor de maatregelen in het stemlokaal. Ook het extra stembureaulid bij de ingang van het stembureau wordt gewaardeerd door kiezers en door stembureauleden. Ook gemeenten ontvingen hierover positieve reacties.
Aandachtspunten
Uit de evaluatie blijkt dat het belangrijk is om voldoende stembureauleden te hebben als reserve op de verkiezingsdag zelf. In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezing in maart worden gemeenten gewezen op het aanhouden van minimaal 10% voldoende reservestembureauleden, mochten er op de verkiezingsdagen mensen uitvallen door corona. Ook wordt samen met gemeenten gekeken hoe kiezers op een ander moment kunnen worden gewezen op de gezondheidscheck. Deze was nu meegestuurd met de stempas.
Uit de gesprekken met stembureauleden is gebleken dat het afstand houden tot hulpbehoevende kiezers niet altijd goed mogelijk was. Gemeenten zullen gewezen worden op de tijdelijke regelgeving waarin voorschriften staan voor het dragen van een medisch mondneusmasker en wegwerphandschoenen. Ook bij het sorteren en tellen van de stemmen was in de praktijk afstand houden niet altijd goed mogelijk. Daar zal in de instructie aandacht voor zijn.
Communicatiecampagne
De extra maatregelen die ook zullen gelden bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021 vragen om goede informatie, zodat alle kiezers weten wat de maatregelen zijn, hoe zij op de juiste manier hun stem uit kunnen brengen en dat zij kunnen vertrouwen op een goede organisatie en verloop van de Tweede Kamerverkiezing in 2021. Naast een massamediale campagne voor alle kiezers van 18 jaar en ouder, komt er ook maatwerkcommunicatie voor specifieke doelgroepen.
Inmiddels hebben zich ruim 25.000 mensen als stembureaulid voor de Tweede Kamerverkiezing aangemeld bij www.elkestemtelt.nl. Daarnaast kunnen mensen zich aanmelden bij hun gemeente. Om dit te monitoren, wordt in januari bij gemeenten gepeild hoeveel stembureauleden zich dan inmiddels hebben aangemeld.
Beeld: Phil Nijhuis
