DEN HAAG - De overheid is tekort geschoten tijdens het detentieverloop van Michael P. Die conclusie trekt minister Dekker voor Rechtsbescherming uit de rapporten die de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) en de Inspectie JenV en Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) vandaag presenteerden.
Uit de rapporten blijkt dat er bij de betrokken instanties onvoldoende zicht was op risico’s, dat procedures niet goed werden gevolgd en dat cruciale informatie niet volledig werd gedeeld. De nadruk lag bij het detentieverloop van P. te veel op zorg en te weinig op de veiligheid van de samenleving. De conclusies en aanbevelingen uit de rapporten zullen worden overgenomen.
“Deze conclusies zijn glashelder en schetsen een pijnlijk beeld. Dit moet enorm zwaar zijn voor de nabestaanden van Anne Faber. Geen enkele maatregel gaat hun verdriet wegnemen. Maar de opdracht is duidelijk: ik zal er alles aan doen om de samenleving zo goed mogelijk te beschermen en lessen te trekken uit gemaakte fouten.”, aldus Dekker.
Onderzoeken
De vermissing en dood van Anne Faber in het najaar van 2017 brachten in de samenleving veel teweeg. Los van het strafrechtelijk onderzoek heeft toenmalig minister Blok de IGJ en Inspectie JenV gevraagd onderzoek te doen naar het detentieverloop van de man die als verdachte werd gezien: Michael P. Niet veel later kondigde ook de OVV een onderzoek aan naar zijn detentieverloop en de wijze waarop gemeenten over de terugkeer van risicovolle gedetineerden worden geïnformeerd. De onderzoeken maken pijnlijk duidelijk dat het beter moet. De nadruk heeft in het geval van P. te veel gelegen op behandeling en resocialisatie, waarbij vrijheden zijn verleend zonder goed zicht op het risico dat hij weer de fout in zou gaan. Deels is dat te wijten aan het ontbreken van waarborgen in het systeem van uitplaatsing van gedetineerden naar de forensische zorg. Deels is het ook te wijten aan inschattingsfouten die in dit specifieke geval zijn gemaakt en gedurende de detentieperiode van P. niet zijn gecorrigeerd.
Dekker: “Ik zie dat er in het gevangeniswezen en de forensische zorg iedere dag hard wordt gewerkt met de moeilijkste mensen. Deze vreselijke gebeurtenis heeft ook op die professionals enorme impact gehad. De rapporten van de inspecties en de OVV maken duidelijk dat het beter moet en dat gaan we samen doen.”
Maatregelen
Naar aanleiding van de vandaag verschenen rapporten neemt minister Dekker maatregelen. Veiligheid, risicobeheersing en bescherming moeten altijd zwaar wegen. Ook als gedetineerden met psychische problemen worden behandeld tijdens hun straf. Daarom worden strengere eisen gesteld aan de uitplaatsing naar een kliniek voor forensische zorg. Uitplaatsing van een gedetineerde wordt alleen mogelijk als er een compleet beeld is van de risico’s. Dat is op dit moment nog onvoldoende gewaarborgd. Daarnaast worden er extra ‘veiligheidskleppen’ in het systeem aangebracht om hier toezicht op te houden. Ook worden gedetineerden die geen volledige openheid van zaken geven, niet meer uitgeplaatst. Uitplaatsing in combinatie met vrijheden komt pas in de laatste fase van de straf aan de orde en niet eerder. Het informeren van gemeenten over uitplaatsing en vrijheden van gedetineerden die wegens ernstige gewelds- en zedenmisdrijven zijn veroordeeld, wordt verbeterd.
Eerdere maatregelen
Minister Dekker kondigde eerder al verschillende maatregelen aan die verband hielden met deze zaak. In het najaar van 2018 presenteerde hij een aanpak om te voorkomen dat veroordeelden tbs kunnen ontlopen door te weigeren mee te werken aan onderzoek. Ook maakte hij in de zomer van 2018 bekend 28,5 miljoen euro te investeren in de kwaliteit en veiligheid in de forensische zorg.
