De invloed van generatieve AI in de economie en op de arbeidsmarkt

Tijdens deze bijeenkomsten bespraken beleidsmakers van de ministeries, wetenschappers, bedrijven en andere deskundigen de ontwikkelingen, kansen en risico’s van generatieve AI in hun sectoren. Ook is er aandacht voor de World AI Summit in Amsterdam en het evenement Expeditie Algoritmes in Amersfoort.

Sectorbijeenkomst Economische Zaken en Klimaat (EZK)
Welke kansen zijn er voor generatieve AI in deze economie? Met deze en andere vragen gingen de deelnemers tijdens deze bijeenkomst aan de slag. De verwachting is dat arbeidsproductiviteit en efficiëntie in verschillende sectoren zullen stijgen. In de zorg kan bijvoorbeeld de inzet van AI bijdragen aan vermindering van de administratieve lastendruk.

Nederland is een kenniseconomie, met een hoogontwikkelde beroepsbevolking en een goede digitale infrastructuur. Dat wordt gezien als kracht en als uitdaging. Deze kennis moet op orde blijven, dat betekent investeren in onderwijs en blijvende aandacht voor het Nederlandse vestigingsklimaat. Hiermee wordt bedoeld dat Nederland aantrekkelijk moet blijven voor kennis en bedrijven uit het buitenland om zich hier te vestigen.
Het is daarbij belangrijk dat ook kleine en middelgrote bedrijven mee kunnen blijven doen met veranderingen die de snelle technologische ontwikkelingen brengen. Dat betekent bijvoorbeeld investeren in de ontwikkeling van specifieke toepassingen, die als service in kleine en middelgrote bedrijven ingezet kunnen worden.

Naast de kansen in de toepassingen van generatieve AI, zagen de deelnemers een groot risico in onze afhankelijkheid van big tech-bedrijven die de middelen hebben om innovatieve AI-modellen te ontwikkelen en die zich buiten Europa bevinden. De EU loopt achter als het gaat om grote modellen, terwijl er juist behoefte is aan een Europees eco-systeem, dat recht doet aan onze waarden en normen. Op de vraag wat er nodig is voor een toekomstbestendige Nederlandse economie werd gezegd dat er behoefte is aan duidelijke kaders en dat deze niet per se nieuw hoeven te zijn. Ook werd opgemerkt dat er vangrails nodig zijn en dat de koers bepaald moet worden, maar Nederland niet altijd aan het stuur hoeft te zitten.

Sectorbijeenkomst Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)
Welke invloed heeft generatieve AI op de arbeidsmarkt? Een vertegenwoordiger van een bank gaf het voorbeeld van hun callcenter, waar medewerkers sinds kort worden bijgestaan door AI. Een van de deelnemers aan de sectorbijeenkomst stelt dat het werk zo vormgegeven moet worden dat mensen gelukkig blijven in hun werk. Maar heeft iedereen dat altijd voor het zeggen? Kan iedereen meekomen in deze nieuwe wereld? Kan en wil iedereen nog ‘een leven lang leren’ als de ontwikkelingen zo snel gaan?

Ook andere risico’s kwamen voorbij in de discussie. Wat betekent generatieve AI bijvoorbeeld voor mensen in creatieve beroepen? Hoe zit het met intellectueel eigendom? Ook de duurzaamheid en onze afhankelijkheid van het buitenland komen wederom ter sprake. Nu is het zo dat als je iets wilt opslaan in de cloud je in de VS of China terecht komt.

Er was daarnaast ook behoefte aan een kennisagenda en afspraken met maatschappelijke organisaties, en een Nederlandse en Europese koers. Volgens een andere deelnemer is het een goed perspectief dat Nederland de hub kan worden van duurzame AI-modellen.

Lees hier het artikel over deze bijeenkomst.

World AI Summit
In Amsterdam vond in oktober één van de grootste bijeenkomsten ter wereld op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) plaats. Honderden experts uit heel de wereld kwamen tijdens het World AI Summit bijeen om te praten en te luisteren naar nieuwe plannen en ideeën rondom AI en generatieve AI.

Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Alexandra van Huffelen trapte de bijeenkomst af met een belangrijke oproep:
“In nauwe samenwerking met experts en stakeholders uit verschillende sectoren zijn we een visie aan het ontwikkelen die een overvloed aan vraagstukken zal omvatten. Artificiële intelligentie is in het bijzonder een uitdaging die de inspanningen van internationale instituties vereist. Zoals de EU, Raad van Europa en de Verenigde Naties. Ik geloof echt dat deze uitdaging allesomvattend is, dat we dringend behoefte hebben aan een gecoördineerde aanpak op het hoogste niveau. Vergelijkbaar met de klimaatovereenkomsten.”

‘Wat is je eerste prompt?’
In dezelfde week als de World AI Summit vond het evenement Expeditie Algoritmes plaats. Ruim 200 professionals van verschillende overheidsorganisaties gingen op 9 oktober mee op expeditie tijdens het evenement in Amersfoort. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen opende de expeditie en een wethouder van Gemeente Amersfoort vertelde over zijn eigen ervaring met algoritmes. Daarnaast waren er verschillende sessies georganiseerd waarbij sprekers hun ervaringen en kennis deelden. Tijdens de sessie ‘Wat is je eerste prompt?’ maakten deelnemers kennis met het visietraject generatieve AI. Een prompt is een vraag of opdracht die je geeft aan een generatief AI-systeem, zoals bijvoorbeeld ChatGPT. Deze geeft, afhankelijk van het type systeem, antwoord in tekst, beeld of geluid. Naast het delen van ervaringen gingen de deelnemers ook actief aan de slag met hun praktische wensen en behoeftes wat betreft een AI-applicatie als ChatGPT tijdens de workshop.

Lees hier meer over deze presentatie.

Elke maand een update op rijksoverheid.nl
De visie op generatieve AI wordt begin 2024 gedeeld met de Tweede Kamer. Vanuit het visietraject op generatieve AI wordt er op rijksoverheid.nl elke maand een update over de ontwikkelingen en uitkomsten van de verschillende bijeenkomsten geplaatst. Wilt u ook actief op de hoogte blijven, meepraten en uw mening geven over generatieve AI? Doe dan mee met de online community.