Zuid-Nederland - De sinds oktober 2014 geïntensiveerde aanpak van de ondermijnende drugscriminaliteit in Zuid-Nederland van politie, Openbaar Ministerie (OM) en partners, heeft na 1 jaar tot resultaten geleid: 417 interventies, 313 aanhoudingen en 45 criminele samenwerkingsverbanden (csv) opgerold.
In 2015 zijn meer productielocaties aangetroffen in vergelijking tot 2014. Bovendien zijn 169 wapens in beslaggenomen. Ook uit opgevangen signalen uit het criminele circuit blijkt dat de overheidsaanpak van de georganiseerde hennepteelt en productie van synthetische drugs effect heeft. Door in te grijpen aan het begin van het productieproces van de hennepteelt (bij de toeleveranciers, hennepstekken) en vervaardiging van synthetische drugs is er schaarste ontstaan. Hierdoor zijn criminele netwerken verstoord geraakt en zijn dumpingen van drugsafval in de natuur, met gevaar voor mens en dier, teruggedrongen.
Hennep
In relatie tot georganiseerde hennepteelt lijken de interventies en inwerkingtreding van de nieuwe Opiumwet (1 maart 2015) effect te hebben. Die wet stelt (ook) de voorbereidingshandelingen van georganiseerde hennepteelt strafbaar. In 1 jaar Intensivering Zuid zijn in Zuid-Nederland 121 henneplocaties doorzocht en daarbij werden 133.648 hennepplanten en 60.108 hennepstekken geruimd. Als de hennepplanten hadden geleid tot een succesvolle oogst, had het de telers ruim 123 miljoen euro opgeleverd. Korte slimme interventies hebben dat voorkomen.
De aanpak richt zich ook steeds nadrukkelijker op de zogenoemde facilitators. Mensen en bedrijven die de hennepteelt mogelijk maken, zoals growshops, elektriciens, inrichters en bouwers. Bijna iedere growshop is bezocht door de ondermijningsteams in samenwerking met de gemeenten en nog de afgelopen week werden in Brabant en Limburg meerdere elektriciens aangehouden voor het faciliteren van hennepkwekerijen. Uit opgevangen signalen uit het criminele circuit blijkt dat er wordt gesproken over een verplaatsing van hennepactiviteiten vanuit het zuiden naar andere delen van Nederland.
Synthetische drugs
Ook de interventies op synthetische drugs hebben effect. Zo is er vermoedelijk sprake van een lichte verschuiving van locaties in de richting van de grensstreek in België en Duitsland. Dit leidt vanzelfsprekend tot een intensieve internationale samenwerking. 166 van de 417 interventies waren het afgelopen jaar gericht op de drugslabs en opslagplaatsen van chemicaliën en hardware (ketels, kolven, cilinders, tabletteermachines). Uit opgevangen signalen uit het criminele circuit blijkt dan ook dat er door dit grote aantal interventies een tekort ontstaat aan bepaalde hardware die nodig is voor de productie van synthetische drugs. Vooral aan de benodigde ketels is een groeiend tekort aan het ontstaan.
Interventies en aanhoudingen
In het eerste jaar van de geïntensiveerde aanpak van de drugscriminaliteit in de drie zuidelijke provincies, Brabant, Limburg en Zeeland, zijn er 417 interventies gepleegd (172 op hennep, 166 op synthetische drugs, 33 op banden met Outlaw Motorcycle Gangs (OMG) en 72 overige. Ook zijn er 80 bestuurlijke rapportages opgemaakt, met welke gemeenten verder kunnen. In totaal vonden er over het eerste jaar 313 aanhoudingen plaats. Dat aantal kan worden uitgesplitst in 157 hennepsubjecten, 122 verdachten van synthetische drugsdelicten en 28 overige verdachten. 17 Verdachten zijn lid van een OMG en in totaal zijn 45 criminele samenwerkingsverbanden (csv’s) aangepakt. Die csv’s bestaan vaak uit families die het ‘vak’ van generatie op generatie doorgeven.
Inbeslagnemen
Door in het eerste jaar van Intensivering Zuid-Nederland 169 wapens en geweldsmiddelen (onder meer handvuurwapens, handgranaten, Kalasjnikovs en automatische wapens) in beslag te nemen en zoveel mogelijk financieel vermogen van criminelen (onder meer goederen, voertuigen, bijna 3 miljoen euro in contanten, 1.2 miljoen euro waardebeslag, boetes en naheffingen.), is hun gevaar voor de maatschappij afgenomen. Drugscriminelen schuwen immers geweld, intimidatie, afpersing en zelfs liquidaties niet.
Ondermijningsteams
Na verontrustende signalen van OM, politie en het bestuur over fors toenemende drugscriminaliteit in Brabant, Limburg en Zeeland, is op 1 oktober 2014 besloten om capaciteit te labelen om dit probleem aan te pakken. Voor deze aanpak, Intensivering Zuid, is 125 fte binnen de politie en 15 fte binnen het OM gelabeld in speciale ondermijningsteams.
Intensivering Zuid heeft tot doel als één integrale overheid (OM, politie, openbaar bestuur, Belastingdienst, FIOD, Douane, Koninklijke Marechaussee, de Regionale Informatie en Expertisecentra en de Taskforce Brabant-Zeeland) criminele netwerken te verstoren en de productie van hennep en synthetische drugs substantieel terug te dringen. Zo wordt bovendien dumping van drugsafval in het milieu teruggebracht en vermenging tussen de boven- en onderwereld bestreden. Tevens draagt het bij aan de bewustwording en beeldvorming van een daadkrachtige overheid. De onderzoeken en interventies kenmerken zich door de korte klap, ook wel ‘fast lane’, met een looptijd van 3 dagen tot 3 maanden.
Het zuiden van Nederland is wereldleider op het gebied van de productie van en kennis en expertise aangaande hennep en synthetische drugs. De grootste afzetmarkt is het buitenland, vanuit waar ook veel wordt geïmporteerd in Nederland. De gunstige ligging van het zuiden ten aanzien van het buitenland en de havens spelen hierbij een belangrijke rol.
Er wordt intensief samengewerkt met België en Duitsland, onder andere om verplaatsingseffecten over de landsgrenzen heen zoveel mogelijk tegen te gaan.’
