Willemstad - Pa medio di e karta aki mi ta aserká Minister pa mi hasi algun pregunta enkuanto di distribushon i entrega di “aguas negras” purifika. Manera ta konosí, Pais Korsou ta disponé di un total di 4 planta di purifikashon di “aguas negras”.
Esakinan ta:
1. E planta na Klein Hofje; aktualmente funshonando riba di su kapasidat
2. E planta na Klein Kwartier; aktualmente funshonando riba di su kapasidat
3. E planta na Tera Kora,;
4. E planta na tereno industrial Brievengat; Kual ta speshalmente traha pa awa industrial.
E plantanan Klein Hofje i Klein Kwartier tin komo karakterístika, un ubikashon sentral. Esaki ta enserá ku e “angua negra” ku ta wòrdu purifiká na e plantanan aki, ta prosedente di barionan no nesesariamente den “serkania” di e planta. Tambe a keda konstatá ku di un forma struktural, kantidatnan representativo di awa purifika ta wòrdu di dùmp direkto òf indirekto na laman.
Estudionan a demonstrá ku e awa purifiká ( effluent), ta kontené nutrientenan ekstraordinario, ku ta di importansha vital pa irigashon i plantashon.
Den pasado Bestuurscollege di Teritorio Insular di Kòrsou, bou di kondishonnan, ku probablemente pa e tempu ei, ta gosa di nan méritonan, a hasi kompromiso ku algun “ afnemers”enkuanto distribushon i entrega di awa purifiká (effluent).
Tambe ta konosí ku den pasado den kuadro di e proyektonan di SEI tabatin fondonan eksplísitamente destiná i reserva pa optimalisá i restrukturá e sistema di Kolekta, transpòrt i purifikashon di “angua negra”, i tambe distribushon i entrega di effluent.
Desaroyonan riba tereno infrastruktural, manera seguridat duradero, ta eksigiendo muchu mas “Berde” den nos áreanan públiko. Konsekuentemente “landscaping” a bira u n parti integral di nos mobilario di karetera. Tambe por a nota un kresementu formal di nos sektor di agrikultura. Nos a bira mas konsiente, i ta produsiendo nos mes kuminda. E kantidat di agrikultornan aktivo a krese konsiderablemente, i meskos tambe e terenonan ku mester wòrdu kondishoná pa por produsí e alimentonan rekerí.
Nos a bin ta konstatá ku Gobièrnu ta karesé di un maneho struktural, pa ku distribushon i entrega di effluent pa “landscaping”di nos infrastruktura, i pa e kresiente sektor di agrikultura. Ta un sekreto públiko ku e instansha responsabel pa Kolekta, transpòrta i purifikashon di “agua negra”, i tambe distribushon i entrega di effluent ta for di 2013 den un proseso di reorganisashon infinito .
Tambe a konstatá ku informashon Administrativo, tekniko i finansiero no tabatata ni ta wòrdu suministrá na e departamentu di Finansa, pa esaki na su turno, hasi e kobransanan korespondiente na e respektivo “afnemers nan”.
Mi ta konsiente ku Minister a heredá e situashon desbentahoso aki. Mi tin sigur ku bo pèrsona lo ta hasiendo todo por todo pa remediá e situashon aki, pero komo representante di pueblo ku ke yuda gobièrnu pa e pone e kosnan kana pa asina yuda fomentá desaroyo ekonómiko mi a pone mi mes na altura di e problemátiko aki.
Parlamento ke haña klaridat riba e tópiko aki riba menshoná.
Preguntanan ku nos komo Parlamentario ke haña kontesta di Minister ta lo siguiente:
1. Minister por informá Parlamento di e kombenio ku “Bestuurscollege” di Kòrsou a firma ku algun “afnemers” enkuanto di distribushon i entrega di awa purifiká (effluent)?
2. Minister por informá Parlamento kuantu e gastunan operashonal anual di e respektivo plantanan ariba menshoná ta?
3. Minister por informá Parlamento kuantu e gastunan pa produsí un meter kúbiko di awa purifiká ( effluent) ta?
4. Minister por informá Parlamento si e distribushon i e entrega di awa purifiká (effluent) ta kontra pago, òf si esaki ta grátis? Si ta kontra pago, kiko e montante ta pa meter kubiko? I si ta gratis, dikon?
5. Minister por informá Parlamento kiko e produkshon total di awa purifiká ta?
6. Minister por informá Parlamento kuantu e pèrdida direkto di awa purifiká (effluent) ta? Esta dor di dumping den laman.
7. Minister por informá Parlamento kuantu e pèrdida indirekto di awa purifiká (effluent) ta? Esta konstrukshonnan defisiente di vijversnan.
8. Minister por informá Parlamento, si akaso tin unu, kon e proseso di kobransa ta? I kuantu e montante ku a kobra kaba ta?
9. Minister por informá Parlamento kiko e “Return of Investment” ta atraves di e añanan ku a pasa?
10. Minister por informá Parlamento si Minister ta dispuesto pa trese kambio i diversifikashon den distribushon i entrega di awa purifika (effluent) teniendo kuenta ku e kresiente sektor di agrikultura i e kambionan infrastruktural.
E servisio ku gobièrnu mester duna na nos komunidat no por krea e impreshon di “ willekeur”. Tambe mester enfatisa ku desaroyonan infrastruktural i den e sektor di agrikultura, ta pidi pa un intervenshon rápido pa ku e disiplina aki, di bo parti Minister. Konsekuentemente nos ta fèrwagt di risibí kontesta riba nos preguntanan den un tempu relativamente kòrtiku.